Wkręty przydatne są w różnego rodzaju pracach budowlanych, remontowych, wykończeniowych i konserwatorskich. Służą one do łączenia ze sobą różnych elementów. Od samego montażu ścian, przez łączenie części mebli, czy też montowania drobnych konstrukcji do ściany.

Oczywiście jest ich wiele rodzajów. Mają bardzo różną wytrzymałość, przeznaczone są do wielu rodzajów materiałów. W dzisiejszym artykule przybliżmy właśnie ich rodzaje i opiszemy, do czego przydatny jest każdy nich.

Wkręty – podział ze względu na materiał, w którym się je stosuje

Wkrętów używa się w różnych pracach, z wykorzystaniem wielu materiałów. Każdy z nich ma inne właściwości, inną wytrzymałość. Dlatego też potrzebne się inne rodzaje łączników, aby końcowa konstrukcja była trwała, wytrzymała i bezpieczna. Tak więc podstawowy podział wkrętów to właśnie, ten ze względu ma materiał, w którym mają być stosowane. Wyróżniamy:

  • wkręty do drewna,
  • wkręty do płyt wiórowych ( uniwersalne ),
  • wkręty do metalu,
  • wkręty do betonu,
  • wkręty do płyt z karton-gipsu.

Oprócz tego są także bardziej specjalistyczne jak wkręty farmerskie do blachy, czy różnego rodzaju budowlane o bardzo konkretnym zastosowaniu.

 

Wkręty do drewna

Jak sama nazwa wskazuje, służą do łączenia elementów drewnianych. Oczywiście nie znaczy to, że można nimi łączyć jedynie dwa elementy z tego samego materiału. Nadają się one do łączenia drewna na przykład z metalem. Przykładem takiego zastosowania może być łączenie ze sobą drewnianych elementów mebla z zawiasami, czy okucia.

Rozmiary takich wkrętów są bardzo różne i zależą od tego, do czego chce się ich używać. Mogą mieć zarówno 40 mm, jak i 320 mm. Podobnie jest, jeśli chodzi o średnicę – najmniejsza to 0,5 mm, największa nawet 6 mm. Różnić się mogą także łbem. Takie, które mają stożkowy, nie wystają ponad powierzchnię. Natomiast takie z łbem talerzykowym i walcowym bardzo mocno przytwierdzają elementy.

To, co wyróżnia wkręty do drewna od tych do metalu to między innymi wysoki skok gwintu. Sam gwint ma większą powierzchnię natomiast grubość rdzenia trzonu jest mniejsza. Można wyróżnić wkręty samowiercące, jak i zwykłe. Te pierwsze oczywiście są bardziej popularne, bo po prostu łatwiej je używać – nie trzeba wcześniej wiercić w drewnie.

Na zdjęciu wkręty o średnicy od 2mm do 5,5 mm i długości od 12mm  do 100 mm.

Wkręty do płyt wiórowych

W momencie wprowadzenia na rynek meblowy nowego surowca jakim były płyty wiórowe, okazało się że zwykłe wkręty do drewna nie zdają egzaminu. Dlatego zmodyfikowano wkręty do drewna zmniejszając rdzeń wkręta a tym samym zwiększając powierzchnie gwintu.

Przy tak cienkim rdzeniu wkręty ulegałyby ukręceniu podczas wkręcania dlatego wkręty uniwersalne maja hartowany rdzeń. W odróżnieniu od typowych wkrętów do drewna i których rdzeń jest stożkowy wkręty uniwersalne mają rdzeń walcowy aby bez problemu penetrować płyty wiórowe.

Wkręty uniwersalne okazały się na tyle interesującym rozwiązaniem że wyparły klasyczne wkręty do drewna a nawet są stosowane do mocowania cienkich blach oraz do tworzywa.

Na zdjęciu wkręty uniwersalne w białym, żółtym czarnym ocynku oraz brunirowane.

Wkręty do metalu

Tutaj także łatwo odgadnąć, że stosuje się je w łączeniu elementów metalowych. Ze względu na budowę, charakteryzuje je stała średnica na całej długości. Jeśli chodzi o łeb, to najczęściej używa się stożkowego, walcowego i podkładowego. Wkręty do metalu posiadają gwint metrycznym lub calowy

Znajdują szerokie zastosowanie w przemyśle metalowym i elektronicznym, skręcaniu mebli oraz łączeniu różnego rodzaju elementów szczególnie tam gdzie na etapie eksploatacji lub naprawy konieczne rozebranie elementu na części składowe bez utraty właściwości.

Na zdjęciu wkręty do metalu z różnymi łbami o średnicy 5 mm i 6 mm w wersji ocynkowanej i mosiężnej.

Osobna podgrupą to wkręty samogwintujące nazywane powszechnie blachowkrętami.

Ta podgrupa charakteryzuje się gwintem który podczas wkręcania formuje ( gwintuje ) otwór aby kolejne zwoje wkręta aby one mogły z łatwością spenetrować podłoże. Ponieważ formowanie gwintu podczas wkręcania powoduje duży opór rozwiązanie takie można stosować tylko do cienkich podłoży, głównie blach stalowych lub aluminiowych. Stąd powstała nazwa blachowkręty.

Pewną niedogodnością przy stosowaniu blachowkrętów jest to że przed montażem oba montowane elementy ( dwie blachy ) muszą mieć przygotowany otwór. Aby uniknąć tego problemu zmodyfikowano wkręty samogwintujące dodając im wiertło. Takie wkręty nazywany wkrętami samowiercącymi. Wiertło wkręta przygotowuje idealny otwór pod zwoje wkręta. Taka technologia umożliwia montaż w jednej operacji, wkręt wpierw wierci podłoże a następnie  wkręca się w przygotowany otwór.

Na rynku mamy do czynienie z szczególnymi wkrętami samowiercącymi a mianowicie z  wkrętami farmerskimi służy do łączenia ze sobą blachy profilowanej i elementów drewnianych oraz dwóch cienkich blach. Charakteryzują się mniejszym wiertłem od standardowych wkrętów samowiercących, wiertło ma zadanie tylko spenetrowanie cienkiej blachy a nie wiercenie drewna lub w łączonych balchach co mogło by osłabić połączenie.

Stosuje się je przeważnie w konstrukcjach, które narażone są na czynniki pogodowe – aby były na nie odporne, mają specjalną powłokę lakierniczą.

Wkręty do karton-gipsu

Ten rodzaj przeznaczony jest do płyt kartonowo-gipsowych. Ich konstrukcja to między innymi łeb trąbkowy. Dzięki swojemu kształtowi nie wystaje on ponad powierzchnię płyty. Dzieli się je też ze względu na materiał, z którym łączona ma być płyta g-k. Inne służą do łączenia z elementami stalowymi, inne z drewnianymi. Na rynku dostępne są zarówno samowiercące, jak i zwykłe.

Na zdjęciu wkręty do płyt G-K z zarysem gwintu do drewna, konstrukcji metalowej jak i samowiercące.

Wkręty do betonu

Beton to dość twardy materiał wymaga więc specjalnych zastosowań, jeśli chodzi o łączniki. Muszą być szczególnie wytrzymałe i trwałe. Taki, które nadają się do betonu, mogą też być używane w kamieniach,  cegłach, czy pustakach. Przykładem konstrukcji, gdzie się je wykorzystuje, jest mocowanie drzwi. Najlepszymi właściwościami cieszą się takie, ze stali hartowanej – sprawdzą się tam, gdzie wytrzymałość stawia się na pierwszym miejscu.

Na zdjęciu wkręty do betonu o średnicy zewnętrznej 7.5 do mocowania ościeżnic i o średnicy rdzenia (!) 6 i 8 mm do mocowania konstrukcji.

Rodzaje wkrętów — podsumowanie

Różna konstrukcja tych łączników pozwala na zastosowanie z wieloma materiałami. Dzięki temu ich zastosowanie jest bardzo szerokie. Dzięki braku konieczności wiercenia otworów, często są też po prostu łatwe w użyciu. Ważne jest też zabezpieczenie wkrętów przez korozją. Dobrze sprawdzą się chromowane lub mosiężne. Jednak w szczególnie narażonych na korozję miejscach, może być potrzebne zastosowanie takich ze stali kwasoodpornej.